Op de display van mijn iPhone staat de foto in beeld waar ik met mijn moeder en dochter opsta. Nog voor ik opneem, is de bijbehorende ringtone alweer verdwenen. Ik weet dat mijn moeder televisie wil gaan kijken en de afstandsbediening pakt, of in ieder geval denkt dat ze die pakt, en NPO 2 indrukt. Het voor haar nog vertrouwde Nederland 2 dus en ja waarom geen Nederland 1? Geen idee, misschien mis gedrukt. Mijn jongere broer die in dezelfde woonplaats woont, staat onder de eerste sneltoets op haar telefoon en ik onder de tweede. Mijn aanrijtijd is langer.
Ik weet dat ze nu geïrriteerd is, omdat de afstandbediening het niet doet. Even later zal ze het dan opnieuw proberen en met goed geluk nu wel de afstandsbediening van haar televisie n haar hand hebben i.p.v. haar telefoon of de bediening van haar sta-op-stoel.
Ik leg mijn telefoon weer weg en besluit niet terug te bellen. Zo’n maand of drie geleden zou ik dat meteen hebben gedaan. Angstig omdat ik dacht dat ze me nodig zou hebben of dat ze was gevallen. Nu niet meer, na zo vaak te hebben gehoord :”Ik bel jou helemaal niet hoor, die telefoon blijft maar raar doen.” Ik neem nu dus bewust het risico dat het inderdaad een verkeerde controller is en geen nood aan de man, of eigenlijk vrouw. Een alarm om haar nek, waarvan ik natuurlijk ook niet zeker weet dat ze nog weet hoe ze die en of ze die zal gebruiken.
Ze hoeft de ene dag niet meer zo nodig, maar de andere dag is ze blij dat ze er nog is. Ze slikt haar medicijnen niet, ze wordt echt heel mager, vergeet steeds vaker dingen en heeft woordvindingsproblemen. Ze loopt slechter, staat wankel op haar benen en komt soms nauwelijks haar stoel uit. Wat ik ook probeer, ze wil niet naar de dokter en ik kan haar het belang van het nemen van medicijnen niet uitleggen. De dagopvang is volgens haar echt super saai met al die oudjes en eigenlijk wil ze alleen nog maar familie om haar heen, hoewel ze niet meer precies weet wie wie is. Onbegrijpelijk vind ik het, maar het is wat het is. Ze mag nog zelf beslissen en haar enige doel is thuis blijven en daar sterven. Ze wil het op haar eigen manier doen en neemt de risico’s van vallen of ziek worden, voor lief. “Ik moet ergens aan dood gaan.”
Als opsta en op de bank ga zitten, verplaatst mijn 19 jaar oude verfomfaaide poes zich van haar wollen vachtje op de draaifauteuil naar mijn schoot. Ze ziet er mager en verwaarloosd uit, maar dat is ze zeker niet. Wel mager en haar haren in de klit. Borstelen doet zeer en dat wil ik niet. Niet lang geleden besefte ik dat als ik haar maar met rust laat, dat ze dan het beste gedijt. Ik weet inmiddels ook zeker dat als ik met haar naar de dierenarts ga, dat ze er dan van alles gevonden gaat worden. Ze is oud, eet steeds minder, loopt slecht en heeft maar weinig energie. Ik houd goed in de gaten of ze pijn heeft en of haar etensbak niet continu leeggegeten wordt door onze jonge Rotterdamse kater. Maar verder moet ze het vooral op haar manier doen.
Terwijl ik haar observeer, weet ik dat ik met twee maten meet. Blijkbaar kan ik van mijn poes het ‘op haar eigen manier doen’ veel makkelijker hebben, dan van mijn eigen oude moedertje. Ik ben het me bewust en ik weet dat ik mijn poes en moeder niet met elkaar mag vergelijken. Maar ook bij haar wordt van alles gevonden. Het niet hoeven weten en er mee omgaan zolang als dat lukt, want onderzoeken en opereren of pillen wil ze niet meer. Geen gerommel meer aan haar lijf, aan hun lijven. De oude ‘dames’ willen liefde, genegenheid, maar vooral ook met rust gelaten worden.
Karin Scholte (Donkers) schoolleider, leraar, maar ook zoveel meer