Tegen de muur aangedrukt met hangende schouders en een blik op haar gezicht dat boekdelen sprak. Hier was iets goed fout gegaan. Praten was er even niet bij. De emotie was te hoog opgelopen, maar toch wilde ik haar meegeven dat als ze zover was dat ik een luisterend oor kon en wilde zijn.
Het is 10.00 uur en zoals gewoonlijk is het in het ‘jassenhok’ dat grenst aan mijn kantoor, een kabaal van jewelste. Een dagelijks terugkerend ritueel. De herrie in het te kleine ‘hok’ was soms zo erg dat ik het nodig vond om de deur met een knal open te zwaaien en hen te vertellen dat ik mijn eigen woorden niet eens kon verstaan.
Deze opmerking heb ik overigens niet meer gemaakt nadat een ‘bijdehandje’ de opmerking pareerde met:
“Lekker belangrijk! Als de ander je maar kan horen.”
Met wat moeite om niet te lachen, sloot ik de deur maar weer en leerde ik wennen aan het gestommel en gebons om 10.00 uur ‘s morgens.
De groepen 7 en 8 hebben ochtendpauze en dat vraagt om zo snel mogelijk je jas te pakken en naar buiten te gaan. Wie het eerst op het dak van het speelhuis zit, mag ‘hem’ zijn die ochtend. Regels en afspraken die zeker niet door de leerkrachten zijn gemaakt, maar die deze bijna pubers wel als afgesproken beschouwen. Je onderwerpt je aan de regels van de groep die dit tikspel spelen of niet, maar dan doe je niet mee. En natuurlijk geldt hier het recht van de sterkste, de slimste en de snelste. Iedereen mag meedoen maar niet iedereen heeft het geluk om als eerste op het speelhuisje te zitten en tikker te mogen zijn.
Lonneke is het niet eens met de opgelegde rol die haar is toebedeeld. Een meisje met kleding van haar moeder aan en schoenen die altijd net iets te groot waren. Lonneke met het lichaam van een vrouw, maar dan wel een met een ongezonde leefstijl, en de geest van een kind. Niet geleerd om te praten in conflictsituaties en op dit soort momenten heel erg geconfronteerd met haar overgewicht en haar niet goed passende kleding.
In de groep was er meer malen over deze ongeschreven afspraken gesproken en er waren oplossingen bedacht, maar dat ging maar even goed. Een lijst met beurten had niet gewerkt, want een aantal leerlingen splitsten zich dan af en maakten een eigen groep. Ook hier werd dan weer niemand buitengesloten maar de kansen waren natuurlijk niet voor iedereen gelijk.
Verbieden had niet geholpen, een ander spel werd dan verzonnen. Praten en het probleem voorleggen, lukte slechts eenmalig en dan verviel een iedereen weer in zijn haar oude patroon.
Vandaag heeft Lonneke het dan toch voor elkaar. Na wat heen en weer gepraat, waar de leerkracht de rol als ‘mediator’ op zich heeft genomen, mag zij vandaag als tikker op het speelhuisje plaatsnemen. Wat onhandig en met een hoop gesjor, klimt ze naar boven. Op het dak kijkt ze rond en al snel wordt het startsein gegeven en mag de tikker ‘los’ gaan. Lonneke glijdt van het huisje en of het zo heeft moeten zijn, blijft ze haken aan de rand van het speelhuis met haar veel te grote sweater. Natuurlijk wil ze niets laten merken en ze rukt zich los om vervolgens met een uitgerekte en gescheurde sweater een sprint te trekken.
Maar al snel wordt duidelijk dat haar overgewicht en haar te grote sneakers haar niet de snelheid gaven die ze nodig had om haar klasgenoten te tikken. Wat tactische schijnbewegingen lijken op onnozele en trage stuiptrekkingen.
Geen kind meer te zien, allen op een afstand die voor haar niet te overbruggen is.
En dan is daar Anna die haar tempo minderde, omkijkt en even stil staat. Het lijkt alsof Anna aanvoelt dat een succeservaring voor dit meisje zo nodig is. Anna laat zich tikken en een glimlach rond de mond van Lonneke verraadt haar overwinnnigsvreugde. Dit duurt echter niet lang, want al heel snel komen de andere leerlingen terug op de plek waar dit tikspel begon en schreeuwen dat ze het expres heeft gedaan. Dat dat niet hoort en dat dat niet eerlijk is.
De opgekropte frustratie wordt Lonneke te veel. Stampvoetend loopt ze richting de muur van het schoolgebouw en geeft deze een hele harde bons met haar gebalde vuist. De vuist kaatst terug en Lonneke zakt door haar knieën van de pijn. Een aangeslagen en geschrokken groep leerlingen kijkt haar aan en realiseert zich wat hun acties teweeg hebben gebracht. Een van de leerlingen probeert contact te maken maar Lonneke is niet voor reden vatbaar. Er wordt in de handen geklapt door de op het plein aanwezige leerkrachten en wat timide lopen de kinderen uit groep 8 naar binnen.
Iedereen behalve Anna en Lonneke. Ik loopt op ze af maar Lonneke wil niet praten, ze wil alleen maar boos zijn en met rust gelaten worden.
Ik besluit de twee meiden maar even alleen te laten en loop naar binnen. Als ik even later door mijn raam van mijn kantoor naar buiten kijk, zie ik de twee dames lachen. Ze lopen samen richting schooldeur en zijn weer op weg naar hun groep. Ik hoor ze als ze onder mijn open raam doorlopen alleen nog zeggen:
“Het is toch een stom spel. En tikker zijn is helemaal niets aan.”
Karin Donkers,
schoolleider op een school voor Ontwikkelingsgericht Onderwijs
Edublogger
Bloggerscollectief HetKind
Twitter; @kardonsch