Wat neem je mee van de lezing door Ludo Heylen met de naam ‘Ondernemingszin’ bij CEGO in Leuven, het Centrum Ervaringsgericht Onderwijs
CEGO in beweging, Goesting naar meer!
Kwaliteit van onderwijs zit in het proces.
Ervaringsgericht onderwijs is geen methode school.
Wij geloven niet in een methode.
Een methodiek is goed als het proces goed is.
We kijken naar welbevinden en betrokkenheid van onze leerlingen.
We kijken niet naar de resultaten maar naar het proces om de betrokkenheid te verhogen.
De kwaliteit van onderwijs zit in het proces.
Als we ‘duwen’ hebben we er goede redenen voor, het boekje moet namelijk uit.
Maar alles waar we tegen duwen, dat gaan we morgen niet meer doen.
Wij willen dat ze ‘het’ wel gaan doen en dat kinderen betrokken raken.
Dat is zoeken, zoeken naar mogelijkheden. Natuurlijk we moeten tafels leren, leren automatiseren. Maar sommige leerlingen krijgen we niet betrokken. We zullen dus moeten zoeken naar andere mogelijkheden. Misschien moeten we de tafels wel gaan rappen. Dit doen ze wel graag en morgen ook nog. Ze raken betrokken. Als er iets fout zit in de resultaten dan moeten we echt naar het proces gaan kijken. Wat kunnen we anders doen?
Een leraar moppert dat de antwoorden op vragen steeds niet goed zijn.
De kinderen kijken niet naar de vraagstelling dus is het antwoord ook fout.
We moeten kijken naar het proces en we gaan eerst de vraag samen lezen.
Wat staat er? Wat wordt er bedoeld? We gaan eerst het proces in orde maken.
Wat moet onderwijs opleveren?
– Exploratiedrang; maak de leerhonger groter, de nieuwsgierigheid groter.
– Sociaal en emotioneel goed ontwikkelen; assertief, je goed voelen, sterk in je vel en dus veel aandacht voor welbevinden
– Houding van verbondenheid en respect; met je leefomgeving, met de materialen waar je mee omgaat, maar zeker ook met elkaar
– Life skills/ kennis kunnen gebruiken en inzetten; leerlingen moeten weten waarom ze dingen moeten leren, waar ze het voor nodig hebben, doelen kennen. Waarom leren we lezen?
Het gaat om zelfsturing en ondernemingszin
Maken we onze leerlingen wel zelf stuurbaar genoeg?
Pamperen we onze kinderen niet veel te veel?
Ondernemingszin wat is dat dan?
– Het vermogen om initiatief te nemen
– Het vermogen om ideeën in een bepaalde context te ontwikkelen
– Doorzettingsvermogen
– Verantwoordelijkheidszin
– Durf
– Creativiteit
– Zelfsturing waarmee men ideeën in daden kan omzetten
Ondernemingszin is ook ondernemerschap
Ondernemerschap wat is dat dan?
– Opstarten van een eigen zaak
– Alle daarop volgende fases die een ondernemer met zijn onderneming zal doorlopen, continueren, groeien en herstarten
– Zowel binnen de private sector als de non-profit sector
– Een maatschappelijke meerwaarde, al dan niet economisch
Betrokkenheid is uitdaging. Welbevinden gaat om een basisbehoefte.
Welbevinden heeft te maken met het realiseren van je eigen doelen. Dat betekent dat je dus ook verder moet kijken, tegen je eigen grenzen moet kunnen aanlopen, opofferingen moet doen om je doel te bereiken. Welbevinden is kijken naar de basisbehoefte en is zeker niet alleen het kind volgen maar ook de gevolgen laten zien en voelen. Betrek het kind bij de zaken die er moeten gebeuren.
Binnen de mogelijkheden die er zijn, de mogelijkheden zien die zich aandienen.
Ondernemingszin is ook met de middelen die je hebt, kijken maar je mogelijkheden.
– Kansen zien
– Kansen benutten
– Waarde creëren
Rekenproblemen, kijk dan ook verder. Ook hier is welbevinden heel belangrijk
Voelt het kind zich wel goed in de groep?
Heeft het kind vriendinnen?
Gaat het kind met plezier naar school?
Dan gaat het goed met het kind.
De bedreiging dat het kind er niet bij hoort, dat is het probleem.
Dan moet je je zorgen gaan maken.
Als een kind leesproblemen heeft, laat het dan niet alleen om het leren gaan.
Focus je niet op het probleem maar op de oplossing, op de afstemming.
Welke boeken lees je wel graag?
Zorg voor alle soorten en maten; informatieboeken, dichtbundels, stripboeken, samenleesboeken, tijdschriften, kranten enz.
De manier van omgaan met het probleem vraagt om creativiteit en durf.
De kern van leren (onderwijs) is op verschillende manieren een probleem kunnen aanpakken.
Dan ben je competent. Hoe kun je het antwoord op een andere manier vinden?
We hebben een probleem en halen er een expert voor het probleem bij.
Het kind ziet dit en denk: “Ik kan het niet.”En als het dan nog niet lukt met iemand erbij, dan denkt het kind en ik kan het nu nog niet. De zorg is hier consumerend en geeft geen gehoor aan de behoefte tot zelfsturing. Zie het kind eerst en niet het probleem!
Feedback
Goed of fout, dat moeten we weten.
Leer het kind of het zelf weet of het goed of fout is.
Weet een kind hoe het leerproces verloopt?
Help het kind het leerproces te ondersteunen.
Geen zelfsturing en dus geen rendement.
Controle
Als je als het gevoel hebt van controle, dan heb je veel meer rendement.
Heb je dat niet, dan leer je je vooral hulpeloos gedragen. De zogenaamde aangeleerde hulpeloosheid. Initiatiefloos en altijd afwachten. Dat komt omdat je nooit de ruimte heb gekregen. Zelfsturing is zo belangrijk. In de schoolse context raken kinderen dit dikwijls kwijt. Doe daar wat aan.