Als je ze niet meer maakt dan pas realiseer je je hoe belangrijk herinneringen zijn. Ik heb daar zelf nooit zo bewust bij stil gestaan maar werd er door mijn moeder en de huidige tijd nog eens extra mee geconfronteerd.
Ma mopperde weleens dat de gesprekken met haar leeftijdsgenoten zo saai waren, ze maakten niets meer mee en hebben dus ook niets nieuws te vertellen. Ze vond jonge mensen fijner om op bezoek te hebben, die hadden tenminste wat te vertellen. Ik lachte het altijd wat weg, kan de situatie ook niet veranderen en probeerde het soms zelfs te relativeren. Ik opperde dat ze dan samen spelletjes moesten gaan doen, kaarten of scrabble, maar dat sloeg niet aan. Dus praat ze over herinneringen, over dingen van vroeger.
Ik begin nu toch wat beter te begrijpen wat ze bedoelt en hoe dat voelt. De dagen glijden ook hier voorbij en na zo’n 5 weken geen mensen om me heen, realiseer ik me dat ik zo’n zelfde fase ben beland, maar eigenlijk ook weer helemaal niet. Ik mis misschien wel de fysieke aanwezigheid van mensen, de aanraking en maak niet meer echt veel mee. Maar ik heb een andere lifeline die zij toch aanzienlijk minder heeft. Het gebruik van internet, telefonie en sociale media. Contact leggen met anderen is makkelijker, hoewel intiem contact juist moeilijker is. Ik vind dat ingewikkeld, ik heb de blik, de geur, de eerste indruk nodig om me veilig of aangetrokken te voelen. Het gezien worden, elkaar laten merken hoe het gaat door een uitdrukking, een omhelzing, een zoen of een klop op de schouder. Het is me te veraf, te ‘plat’ en te onpersoonlijk.
Maar ook ik val nu al terug op herinneringen. Ik niet alleen maar ook anderen hebben het al over ‘voor’ de Corona Crisis. Met natuurlijk de stille hoop dat er ook één na komt. Zo’n ijkpunt in ons leven gaat dit dus ook worden. We hebben ze allemaal en bouwen daar ons leven omheen; voor de oorlog, voor mijn scheiding, voor de dood van…, voor mijn afstuderen, voor de tijd dat ik kinderen had. Mijn behoefte ligt in deze dagen vooral in het ophalen van mooie herinneringen. Dingen die me een glimlach bezorgen en waar ik een prettig gevoel aan overhoud. Ik merk dat ik milder word, minder agressief, meer vragend en ook minder dominant en dankbaarder. Ik bouw, heel klein, aan nieuwe herinneringen in de hoop dat zelfs na deze crisis de nare herinneringen zich in de toekomst laten overschaduwen door kleine andere mooie herinneringen. Dat het gevoel van eenzaamheid, verlies, angst en verdriet, want die herinneringen zullen er zijn aan deze tijd, ook wat ruimte maken voor kleine nieuwe ervaringen die ik ook heb en dus had.
Er zijn namelijk ook best leuke dingen en er is tijd om stil te staan bij wat je wel hebt, wel kunt, wel mag. Tijd om na te denken en te praten over je dromen, je angsten en over nieuwe relaties. Familiebijeenkomsten op de Zoom, bijna dagelijks FaceTime met mijn kleindochter, vergaderen met teams, DM ‘en met twitteraars, voor het eerst een podcast opnemen, geen wekker, geen druk, veel eenzaamheid, eindeloze fietstochten door de polder, bankhangen en series kijken, lezen, stil staan bij de eendjes in de sloot, mijn nieuwe fotocamera uitproberen en mijmeren op een stil strand bij zonsondergang.
Maar of dit voldoende is om de schaduwzijde van deze periode te verlichten. Ik vraag het me af. Er zijn veel eerste keren maar jammer genoeg ook een aantal laatste keren. Eigenlijk hoop ik alleen maar dat er een ‘na’ komt, iedereen vanaf nu gezond blijft en dat zodat we opnieuw herinneringen kunnen maken om een volgende tegenslag weer op te kunnen ‘vangen’. Dan hou ik het nog wel even vol. Die fysieke afstand, de angst, de eenzaamheid en het nog niet weten wanneer we weer het ‘echte’ leven kunnen oppakken. Laten we in hemelsnaam voorzichtig zijn.
Karin Donkers, moeder, oma, dochter, zus, vriendin, schoolleider en leraar