Of wat verwachten we eigenlijk op de korte termijn? Van de minister, van de leraren, van onze besturen en van de samenleving m.b.t. het lerarentekort?

Ik ben veel te vinden op Twitter. Teveel ik beken meteen. Ik scrol en lees wat af. Het is voor mij een informatiebron met name gericht op het onderwijs. Ik ben een haler en brenger. Maar eigenlijk ben ik gewoon iemand die als ze wat leest en dan vermoedt dat hetgeen ze leest ook waardevol voor een ander is, deelt. Twitter is mijn eigen archief met artikelen en foto’s. Er lezen daarnaast ook nog eens paar mensen mee maar eigenlijk interesseert me dat niet eens. Er is volgens mij wel iets aan de hand de laatste tijd. Een verharding, een wij -zij gevoel, een zwart-wit denken en ik vind dat ingewikkeld.

 

De afgelopen weken stond mijn TL vol met berichten over het lerarentekort, onbevoegden, ouders voor de klas en de onderwijsstaking. We weten allemaal dat het lerarentekort een groot probleem is nu maar ook de komende jaren. Het probleem is zo immens aan het worden dat we het volgens mij eigenlijk niet meer kunnen overzien. De reactie die dit oproept is dat we gaan ‘vingerwijzen’. Er moeten mensen, politici en bestuurders aan de schandpaal, schuldigen gezocht worden. Niet helemaal onterecht maar of het ons ook gaat helpen?  Daarnaast gaan we beschermen wat we als onderwijsprofessionals hebben. Een gedegen opleiding, vele jaren ervaring en beroepstrots. Heel veel beroepstrots want eigenlijk vinden we allemaal dat het beroep van leraar enkel en alleen door ‘ons’ kan worden uitgevoerd. Terecht ook, leraar zijn is een vak, een specialiteit waar gedegen scholing aan vooraf moet gaan.

Ik snap natuurlijk ook de mensen die zeggen dat maatregelen als onbevoegden en ouders voor de klas toe te staan, het beroep niet aantrekkelijker maken en het beroep misschien zelfs devalueert.

Maar wat ik echt heel erg mis, is de oplossing.
Hoe gaan we de komende jaren zorgen voor structureel goed onderwijs met een gapend gat als het lerarentekort?

Wat gaan we dan wel doen om ons beroep aantrekkelijker te maken?

Wat gaan we niet meer doen om ons beroep aantrekkelijker te maken?

Verwachten we dat antwoord van de minister? Die laat samen met andere politici af en toe een proefballonnetje op, zonder het verder uit te werken maar wachtend op de reacties uit ‘het veld’. Nou die komen er, afwijzend en ongenuanceerd. Soms terecht en soms ook voorbijgaand aan de kansen die het ook kan bieden.

Maar wat verwachten we eigenlijk op de korte termijn?
Van de minister, van de leraren, van onze besturen en van de samenleving?

 

Natuurlijk moet er geïnvesteerd worden, lonen omhoog, alles op alles gezet worden om de werkdruk te verlagen en moeten we zorgen dat we aantrekkelijk worden voor jongeren om naar de PABO te gaan. Wat mij betreft blijven we actievoeren totdat ook onze minister en de politiek tot inkeer zijn gekomen.

Maar nu die 4 jaar of langer die nodig zijn om te overbruggen met veel te weinig leraren. Ik lees alleen maar wat we niet doen en wat we eisen. Maar zeg nou zelf dat brengt ons niet bij de oplossing voor het huidige probleem. Ik vind het dusdanig complex dat ik ook de antwoorden niet weet. Ik weet ook niet goed wat en of we wat mogen verwachten, naast een fikse investering. Misschien moeten we inderdaad gewoon echt helemaal, al dan niet tijdelijk, anders naar onderwijs gaan kijken. Het gewoon anders organiseren. Maar ik ben bang dat zodra iemand met een idee komt, dit meteen afgeschoten wordt. Niets mag anders dan het was. Maar de situatie is wel anders en we zullen dus anders moeten nadenken en handelen. Ik ben oprecht reuze benieuwd naar ideeën en eventuele oplossingen. Stel! We krijgen die extra investering na 6 november en de toezegging dat de we werkdruk gaan verlagen. Aan alle eisen uit het veld en van de bonden worden voldaan. De lerarenopleidingen trekken aan en de toekomst ziet er weer rooskleuriger uit. Wat gaan we dan de komende jaren doen met een ernstig te kort aan leraren voor de groepen.

 

Oké ik neem een voorschot. Met het risico om ‘weggehoond en afgeschoten’ te worden. Een idee, meer is het niet en misschien zijn er andere hele goede ideeën. Ik hoor ze graag.

 

De parttimers gaan de ochtenden werken dus ipv drie dagen vijf ochtenden. Zo hebben we alle ochtenden ‘gedekt’ met professionals en bevoegde leerkrachten. We kunnen dit niet verplichten maar wel enorm aanmoedigen en goed uitleggen hoe, wat en waarom. 

Die ochtenden gaan we inzetten om goed onderwijs te geven en de middagen gaan we anders organiseren. We gaan mensen uit het bedrijfsleven of specialisten/professionals uit een bepaald vakgebied aantrekken om gym, muziek, handvaardigheid, techniek, mediawijsheid, filosofie, typen, programmeren, ICT enz. te geven. Dit kunnen wat mij betreft best ouders, zzp-ers, gepensioneerden leraren of andere specialisten zijn. Allemaal prima zolang het maar gaat helpen om een aantal jaren tekort te overbruggen. Bevoegd is niet nodig, bekwaam op een bepaald deelgebied wel. Natuurlijk kunnen we de talenten en competenties van de fulltime leerkrachten hiervoor ook inzetten. Als we thematisch werken, gebruiken we de middag om betekenisvolle excursies naar bedrijven te plannen of gastdocenten te uitnodigen. Ik weet het, het wordt een hele puzzel en budget en flexibiliteit zijn dan ook hoognodig.

We garanderen hiermee dat de kernvakken en domeinen als taal, lezen, spelling, grammatica, schrijven, rekenen/wiskunde in handen blijven van de huidige bevoegde leerkrachten en de wat meer specialistische vakken, die nu ook allemaal bij basisschoolleraren terecht komen, door ‘anderen’ worden gegeven. Let wel, het is tijdelijk want zodra al die enthousiaste leerkrachten die bij de PABO zijn ingestroomd hun opleiding hebben afgerond, nemen die ‘het’ natuurlijk weer over.

We nemen dus als gemeenschap samen de verantwoordelijkheid voor het grote probleem dat lerarentekort heet. Het is immers niet alleen een onderwijsprobleem, het is een maatschappelijk en politiek probleem. Voorwaarde is natuurlijk wel dat onze minister over de brug komt met de investeringen die nodig zijn om het beroep structureel aantrekkelijker te maken en zo het lerarentekort op te lossen. Andere voorwaarde is dat wij als onderwijsprofessionals accepteren dat onderwijs ook door anderen dan een een leraar gegeven kan worden en leren ook elders dan in een klaslokaal kan plaatsvinden. 

 

Nou dat dus!
Wie volgt en misschien lossen we zo samen een probleem, dat zo ingrijpend is, op. Tussen al die, misschien op het eerste oog niet direct uitvoerbare ideeën zal er misschien maar wel net èèn zitten. Ondertussen gaan we gewoon door met actievoeren want dat er iets moet gebeuren en dat daar een fikse investering voor nodig is, is mij wel duidelijk.

 .

.

.

Karin Donkers
leraar, schoolleider, kwartiermaker in het basisonderwijs

2 reacties op “Of wat verwachten we eigenlijk op de korte termijn? Van de minister, van de leraren, van onze besturen en van de samenleving m.b.t. het lerarentekort?

  1. Zomerschool in Amsterdam werkt ook zo. Ochtend voor de basisvaardigheden, de middag voor kunst, cultuur, digitale vaardigheden, muziek, dans, wetenschap en techniek, etc.

    Het is in mijn ogen nu dubbelop. Ik eis het eerlijke salaris zoals dat is berekend door FUWASYS. Voor leraren, OOPers, schoolleiders en VSO.

    Naast dit alles draag ik naar buiten wat ik het liefste doe, leraar zijn. En ik neem mijn verantwoordelijkheid in acties en betrokkenheid. Ik begeleid met liefde nieuwe collega’s en stagaires en zij-instromers.

    Het is en blijft een en /en verhaal.

Geef een antwoord

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.