Wat is Birdy?
Birdy is de eerste sociaal elektronische ELO voor het basisonderwijs. Birdy onderscheidt zich van andere ELO’s door de focus op het ‘van en met elkaar leren’ middels sociale leerinteractie, waarin feedback een belangrijke rol speelt. Vernieuwend zijn ook het portfolio dat leerlingen opbouwen gedurende de jaren, de transparantie van het leerproces en de mogelijkheid om de leerontwikkeling van leerlingen helder in kaart te brengen. Virtuele leerinteractie en samenwerken staan in Birdy centraal.
Informatie: www.cssbreda.nl
Obs De Cocon aan de slag met Birdy
Wij vroegen Karin Donkers, werkzaam op OBS De Cocon in Alkmaar naar haar ervaringen met ELO’s, het voortraject en wat ervan de leerkrachten wordt verwacht en hoe haar school Birdy gaat inzetten
Hieronder leest u haar verslag:
Aan de slag gaan met Birdy betekende voor onze school een nieuwe uitdaging op het gebied van ontwikkelingsgericht onderwijs en de inzet van ict en sociale media. Wij werken thematisch en ons onderwijs wordt zoveel mogelijk aangeboden binnen een betekenisvolle context. De ‘vragen’ van leerlingen hebben een prominente plaats binnen onze thema’s. Het ontwikkelingsgericht onderwijs maakt veel gebruik van coöperatieve werkvormen.
Kenmerken zijn:
- Leerlingen zijn afhankelijk van elkaar om activiteiten goed uit te voeren
- Leerlingen zijn verantwoordelijk voor hun eigen inzet en bijdrage aan het werk van de groep
- Leerlingen praten met elkaar over de voortgang van de activiteiten en leerlingen kijken met elkaar én met de leerkracht terug op het resultaat en het proces van de activiteit.
Deze belangrijke kenmerken samenbrengen in een Virtueel Learning Platform waar het sociale aspect heel belangrijk was, sloot dus prima aan bij de onderwijsvisie van De Cocon.
Samenbrengen sociale media en ontwikkelingsgericht werken
De directies van de stichting RONDUIT Alkmaar hebben bij Innofun Breda een traject gevolgd over onderwijsvernieuwing met ict en sociale media waarbij de veranderende manier van leren (21st century skills) en de inzet van sociale media binnen het onderwijs aandachtspunten waren. Vervolgens hebben twee leerkrachten van De Cocon deelgenomen aan het TELS traject (Training Excellente Leerkracht Sociale media). Zij hebben zich bezig gehouden met de onderzoeksvraag hoe we sociale media en ontwikkelingsgericht onderwijs samen kunnen brengen. Er was tevens een wens om te werken met een digitaal kindportfolio en de mogelijkheid om door de leerkrachten ontworpen lessen te digitaliseren en klaar te zetten in een leeromgeving.
Op zoek naar een ‘lege’ elo Via deze onderzoeksvraag kwamen we bij VAL junior terecht, een al bestaande en met content gevulde elo voor het basisonderwijs. Buitengewoon aantrekkelijk maar niet geschikt voor gebruik binnen ons onderwijsconcept, waarbij juist de ‘eigen onderzoeksvragen’ van leerlingen centraal staan en leerkrachten samen met de leerlingen het onderwijs ‘ontwerpen’.
Het leek voor ons te veel op een lesmethode dat door anderen bedacht is. De basis voor OGO is het samen ontwerpen van betekenisvolle leeractiviteiten. Daarbij gebruiken we verschillende methodes wereldoriëntatie als bronnenboek. Een van de vele bronnen net als informatieboeken, tijdschriften, kranten en internet. Maar er waren wel heel veel kansen die we zagen. Wij zouden graag een ‘lege’ elo hebben.
Pilotschool voor VLC Birdy
De kans die we kregen om als pilotschool samen te gaan werken met CSS Breda, hebben we met beide handen aangegrepen. Zij hadden een nieuwe versie van hun sociale elektronische leeromgeving op de markt gebracht: VLC Birdy. Deze bood de mogelijkheid om meerdere groepen te laten werken binnen een beschermde sociale omgeving, leerlingen hun leerproducten te laten plaatsen in hun digitaal portfolio, leerlingen elkaar hierover feedback te laten geven en leervragen te stellen en zelf lessen te kunnen ontwerpen en te kunnen uploaden. De leerkracht kan met één druk op de knop de leeractiviteiten, leerontwikkeling en leerprestaties van al zijn leerlingen volgen. We realiseerden ons ook dat het een mooie kans zou zijn om frequenter en op een betekenisvolle manier ict in te kunnen zetten binnen ons onderwijs. Ict als middel en zeker niet als doel.
Nascholing voor de leerkrachten
De twee deelnemers van het TELS traject en de schoolleider zouden de ‘voorlopers’ zijn en hun enthousiasme zou als een ‘olievlek’ moeten gaan werken. Al snel bleek dat dit niet voldoende was. Het werken binnen deze digitale leeromgeving vraagt immers ook vaardigheden van leerkrachten. Er zijn grote verschillen en dus ook op het gebied van ict, sociale media en de 21st Century Skills. Het schoolteam heeft duidelijk voor ogen dat leerlingen ‘anders’ willen leren en dat het belangrijk is om als leerkracht de aansluiting niet te missen. We hebben er daarom voor gekozen om onze eigen nascholing voor het komende schooljaar ook aan te laten sluiten. CSS Breda helpt ons met al deze activiteiten want zij onderzoeken hoe Birdy het best waarde aan het basisonderwijs kan toevoegen.
Eerste ervaringen inspirerend en positief
Onze voorbereiding op het project beperkte zich tot overleg binnen ons projectteam (3 leerkrachten en 2 leidinggevenden) en 1 dag training. Inmiddels werken groep 7 en 8 met Birdy en de eerste ervaringen zijn inspirerend en positief. Alle leerkrachten gaan daarom gedurende de nascholing leren hoe ze leeropdrachten voor onze eigen Birdy moeten maken, wat goede feedback is en wat zij en onze leerlingen nodig hebben om te kunnen omgaan met de veranderende wereld en manier van leren. Ook hier geldt, we gaan samen op ‘ontdekkingsreis’.
VLC Birdy past bij veel onderwijsconcepten
De VLC Birdy is een social learning platform en kan naast een aantrekkelijke manier van leren en een kindportfolio, ook winst opleveren voor het klassenmanagement. De leerkracht is immers in staat om vooraf opdrachten klaar te zetten die leerlingen zelfstandig of met elkaar kunnen uit voeren. Leerkrachten krijgen de mogelijkheid om binnen de VLC Birdy overzicht te hebben over de gemaakte opdrachten en activiteiten van leerlingen. Vervolgens kunnen ze bijsturen, extra instructie geven, verdieping en verrijking verzorgen voor leerlingen met een specifieke onderwijsbehoefte.
Minder printen en werkbladen
Het gebruik van werkbladen en uitgeprinte verhalen en teksten (papier) zou aanmerkelijk af kunnen nemen. Leerlingen leren in een beschermde omgeving communiceren en feedback geven en te ontvangen via sociale media en leerkrachten kunnen precies zien hoe en aan wie dat is gedaan. Het bediscussiëren van stellingen behoort tot de vele mogelijkheden. De mogelijkheden zijn heel divers en afhankelijk van de wens van een school kunnen de ‘knoppen’ naar de verschillende onderdelen zichtbaar worden gemaakt. Er is dus sprake van een opbouw en keuze in mogelijkheden voor de inzet van de VLC Birdy binnen elk onderwijsconcept.
Op 3 manieren inzetbaar
Globaal gezien kun je Birdy op 3 manieren inzetten:
- Om leerlingen leeropdrachten te laten maken binnen bepaalde thema’s, vakken of leerlijnen
- Als digitaal portfolio waarin de leerling al zijn werkstukken en leerproducten plaatst die hij op school maakt
- Als communicatiemiddel (mededelingen, berichten, wijzigingen, activiteiten) binnen je school
Birdy Pool
De leeropdrachten die in de praktijk door scholen worden gemaakt, worden door CSS Breda via de Birdy Pool gratis ter beschikking gesteld aan andere scholen die Birdy gebruiken. In korte tijd krijg je zo een rijk gevulde map met onderwijsmateriaal.
We realiseren ons dat we voor wat betreft het werken binnen Birdy nog in een startfase zitten. We zijn van mening dat Birdy prachtig aansluit bij de vaardigheden die leerlingen en leerkrachten nodig hebben binnen het onderwijs en voor de toekomst. Belangrijk is een goede begeleiding en de wil om van en met elkaar te leren.
Samen leren met de VLC Birdy
Dit artikel werd op 21 mei 2013 geplaatst op Kennisnet thema elektronische leeromgeving (ELO).
Meer informatie is te vinden op de website van CSS Breda
Interview Karin Donkers over VLC Birdy
Project ABC evaluatie eerste 3 maanden