We hebben geleerd niet op te vallen, zo ontstaan de minste problemen

Een dag voor de vakantie en nog even de laatste dingen doen. Een van die dingen is een kostbare. Iets dat ik me na vele jaren hardnekkig nagelbijten gewoon veroorloof, gun aan mezelf. Eens in de drie weken ga ik naar mijn Vietnamese nagelstyliste Jilly, die een tiental extra harde nagels aanmeet. Van die neppers, op grote afstand als onecht herkenbaar maar voor mij het einde van een hardnekkig verslaving en later na het afkicken van het nagelbijten, een obsessie minder. Geen gebroken nagels meer, nooit meer lakken en vijlen maar gewoon een set ‘tegen alles bestand nepnagels’. Het is ongeveer de beste aankoop die ik in tijden heb gedaan. Maar dat terzijde.

IMG_1563.JPG

Jilly woont sinds 15 jaar in Nederland en heeft een dochter Whei van 8 jaar. Ze weet inmiddels dat ik schoolleider van een basisschool ben en dat dwingt, zonder dat ik daar moeite voor hoef te doen, respect af. Blijkbaar staan leerkrachten en schoolleiders in Vietnam in een hoger aanzien dan Nederland, want het duurde even voor ik haar zover had dat ze me bij de voornaam noemde en gewoon jij zei in plaats van u. Heel apart, zeker omdat de ouders en leerlingen bij mij op school me gewoon Karin noemen.
We praten wat over de invulling van de zomervakantie en ze vertelt me dat ze dit jaar niet echt maar toch wel een beetje op vakantie gaan.
“Niet echt maar toch een beetje.” herhaalde ik met een vragende blik op mijn gezicht.
“Mijn schoonvader is afgelopen maart in Vietnam gestorven en nu heeft mijn man al zijn vakantiedagen daarvoor moeten opnemen.”
Dit gaf natuurlijk nog geen antwoord op mijn vraag en dus stelde ik hem nogmaals.
“Ja een paar dagen in een appartement in Zandvoort, anders heeft mijn dochter niets te vertellen op school.”
Vol ongeloof keek ik haar aan en ze zag de verbazing op mijn gezicht.
“Ik mag toch hopen dat dat niet de enige reden is?”

Jilly knikte en vertelde dat het ‘t afgelopen jaar voor haar dochter heel moeilijk was om niet over haar vakantieverhalen te kunnen vertellen. Drie jaar geleden was ze ook al niet geweest omdat Jilly een buikoperatie moest ondergaan. De kinderen in groep 3 kwamen allemaal op school en het eerste wat de juf vroeg aan elk kind in de kring:
“Waar zijn jullie op vakantie geweest en vertel er eens iets over.”
Het zelfde ritueel herhaalde zich na de kerstvakantie:
“Wie is er op wintersport geweest en vertel daar eens wat over.”
Na de voorjaarsvakantie:
“Zijn er nog kinderen op vakantie geweest?”
En natuurlijk ook na twee weken meivakantie werd er naar de vakantie ervaringen gevraagd. De dochter van Jilly voelde zich vreselijk buiten gesloten want zij had niets te vertellen. Ze was niet in staat om te bedenken dat ze natuurlijk wel allemaal leuke dingen had gedaan. Ze was niet, net als haar klasgenootjes, op vakantie geweest en dus telde ze niet mee. Huilend was ze thuis gekomen en boos op haar ouders en het feit dat zij haar dit hadden ‘aangedaan’. Haar ouders besloten vanaf dat moment dat ze altijd op vakantie zouden gaan en dit ook zo zouden benoemen. Ze wilden hun dochter dit gevoel van buiten gesloten te worden, nooit meer geven. Op mijn vraag waarom ze nooit naar de juf was gegaan, om te vertellen hoe haar dochter zich voelde bij dit steeds terugkerende ritueel antwoordde ze:
“We hebben geleerd om niet op te vallen, zo ontstaan de minste problemen.”
Ze pasten zich dus aan, aan de in hun ogen geldende norm.

We wisselden wat van gedachten over de Nederlands gebruiken en de overeenkomsten en verschillen met die van de Vietnamese samenleving.
Als snel kwamen we op de Sinterklaasviering die ze in Vietnam helemaal niet kennen. Oh ja, Sinterklaas vierden ze zeker. Een hele dure maand maar Whei kreeg altijd heel veel cadeau’s. De papa van Whei moest die maanden altijd veel overwerken, maar uitgebreid Sinterklaas vieren en schoenzetten hoorde er natuurlijk bij. Het liefst alle avonden van de week. Zo had ze in de kring altijd iets te vertellen over de nieuwe cadeau’s en hoorde ze er echt bij.
Op mijn opmerking dat ik het als leerkracht juist zo moeilijk vond dat de een zoveel kreeg en een ander bijna niets en dat ouders daar eens wat meer rekening mee zouden moeten houden, knikte ze instemmend.
“Ja hoor, dat vind ik ook.”
“Maar ik zorg ervoor dat Whei zich niet buitengesloten voelt en altijd mee kan praten en trots haar nieuwe spulletjes kan laten zien.”
Ook dit was door een ‘harde’ les ontstaan.

Het voelde raar en toch ook weer begrijpelijk. We namen afscheid en wensten elkaar een fijne vakantie. Ik naar Marbella en Jilly een ‘niet echt maar een beetje’ vakantie in Zandvoort. Terwijl ik mijn fiets pakte en mijn sleutel in het slot stak, draaide ik me nog een keer om. Ik kon het niet laten en vroeg:
“En Kerst, vieren jullie ook Kerst?”
“Ja zeker, met cadeautjes onder de kerstboom en heel veel eten.”
Een klein stemmetje in mij zei:
“Ja dat dacht ik wel.”
Maar ik zei verder niets en zwaaide.
Een beetje ontzet zette ik mijn voeten op de trappers en harder als normaal fietste ik richting huis. Vreselijk eigenlijk dat deze mensen zich hebben aangepast aan een maatschappij waar veel, groot en duur de norm aan het worden is. Maar zo begrijpelijk. Haar woorden klonken nog na in mijn hoofd.

“We hebben geleerd om niet op te vallen, zo ontstaan de minste problemen.”

Toch eens vragen op school wat de startvraag van een kringgesprek is na de vakantie.

Karin Donkers schoolleider op een
school voor OntwikkelingsGericht Onderwijs
Twitter; @kardonsch

Eén reactie op “We hebben geleerd niet op te vallen, zo ontstaan de minste problemen”

  1. Na een vakantie vraag ik aan de leerlingen wat het leukste is dat ze in de vakantie hebben gedaan. Ik hoor dan vooral over het logeren bij opa en oma, zwemmen met klasgenoten, dagjes uit. Ook van de leerlingen die op vakantie zijn geweest.

Laat een antwoord achter aan Inger Reactie annuleren

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.